Språk i skulen God språkpolitikk, dårleg etterleving Held nedgangen i nynorskelevar fram i same tempo som no, vil det vere svært få nynorskelevar att nokre generasjonar framover. Det seier Åse Wetås, direktør i Språkrådet.
Skule Nynorskutfordringar i den vidaregåande skulen Andelen avgangselevar på vidaregåande skule som tek hovudmålseksamen på nynorsk, har gått ned med 25 prosent på to år.
Handelspolitikk I Eva Aalberg Undheim Handelstiltak i grenseland Jussen bak EUs tolltiltak mot Noreg er uprøvd. Og det finst ikkje nokon rettsleg måte for regjeringa å utfordre vedtaket på, seier EØS-rettsekspert Halvard Haukeland Fredriksen.
Samfunn I Eva Aalberg Undheim Nynorsk i spel i Rogaland SJERNARØY: Nynorskbruken i skulen går tilbake over heile Rogaland. No avgjer stavangerpolitikarane om målforma skal avviklast i skulen i Sjernarøy.
Samtalen Vil ha integrering på norske premissar – Når vi vert usikre på om handhelsing er greitt, eller om det bør vere bønerom i skulen eller i arbeidslivet, har vi gløymt utgangspunktet for integrering, seier bokaktuelle Almir Martin.
Samtalen Når vêret slår om Kor mykje varmare og blautare vêret i Noreg vert framover, står att å sjå. Men sjølv eit mindre sannsynleg scenario er mogleg, ifølgje klimaforskar Anita Verpe Dyrrdal.
Samtalen Politikkens kostbare ferjereiser Statsvitar Svein Tuastad forstår at folk reagerer når vallovnader vert brotne, men han meiner påstandane om løgn og bløff har sete for laust.
Samtalen I Eva Aalberg Undheim – Nobelpris i farleg farvatn Venezuela-kjennar Vegard Bye meiner Nobelkomiteen har gjort eit både dårleg og merkeleg val.
Politikk Vil ha endå meir offensiv skjermpolitikk Forfattar og medievitar Maja Lunde meiner aldersgrensa på sosiale medium bør vere 16 år.
Alvorlege skuldingar mot diktar Den avdøde diktaren Hans Hyldbakk vert skulda for overgrep mot fleire mindreårige. Det kan få følgjer for den kunstnariske arven etter han.
Intervju – Droneaktiviteten er ein beredskapsskandale Dronehendingane ved norske flyplassar og oljeinstallasjonar syner at Noreg i realiteten ligg ope for droneåtak, seier journalist og forfattar Kjetil Stormark.
Økonomi Nedsidene ved noregspris Noregsprisordninga vil sparke bein under straumsparing og energieffektivisering og gjere prisen høgare for dei utan straumstøtte, seier økonomiprofessor Lars Sørgard.
Monarkiet Meiner at kongehuset må lære Kongehusekspert Ole-Jørgen Schulsrud-Hansen meiner Netflix-dokumentaren bør medføre endringar for yngre generasjonar av den norske kongefamilien.
Politikk Parti på vippen Det er ikkje usannsynleg at Senterpartiet kan gå over til borgarleg side på sikt, seier Anne Ekornholmen, politisk redaktør i Nationen.
Intervju Annleisvalet 2025 Veljarane rører på seg meir enn før, og det meste er ope og uvisst før stortingsvalet måndag, ifølgje valekspert Johan Giertsen.
Terror Aukande trugsmål Fleire tusen norske brukarar er aktive på høgreekstreme plattformer på nettet, seier ekstremismeforskar Cathrine Thorleifsson.
Intervju Åtvarar mot taktisk røysting Forfattar og kommentator Jan Arild Snoen meiner redningsaksjonen finanstoppar har sett i gang for å få KrF over sperregrensa, kan redusere høva for regjeringsskifte.
Helsepolitikk Den politiserte ventetida Regjeringa har brukt milliardar på å korte ned ventetidene for å få helsehjelp. Legane er ikkje overtydde om helseeffekten.
Handelspolitikk Ein toll å slå seg til tols med Ola Grytten trur ikkje Noreg klarar å forhandle seg til ein mykje lågare toll enn 15 prosent på varer til USA, men meiner det likevel er viktig å få ein avtale.
Landbruk Gladnyhende frå jordbruket Fleire yngre vel å verte bønder. – Krig og beredskap har bidrege til å gje jordbruket utvida meiningsinnhald, seier bygdesosiolog Bjørn Egil Flø.
Forsvar I Eva Aalberg Undheim Ser manglar ved strategi mot desinformasjon – Vi må forstå påverknad og manipulasjon som ein del av meir samansette trugslar, seier forsvarsforskar Eskil G. Sivertsen.
Helse Den nye folkesjukdomen Nye studiar og rapporteringar indikerer at eteforstyrringar breier om seg, og ikkje berre blant unge jenter.
Skule I Eva Aalberg Undheim Den vilkårlege eksamenstestinga Dagens eksamensordning er forhistorisk og problematisk, meiner fyrsteamanuensis Sverre Tveit ved Universitetet i Agder.
Arbeidskraft I Eva Aalberg Undheim Forventningar ingen kan innfri Folka som trengst for å betre velferdstenestene, er umoglege å få tak i, seier Kjell Erik Ullmann Øie.
Fosen-reinen Problem på flyttefot Å flytte Fosen-reinen til Østerdalen, slik regjeringa no jobbar for, bidreg berre til nye konfliktar, ifølgje Os-ordførar Ivar Midtdal (Sp).
Revidert nasjonalbudsjett Den store budsjettendringa Revidert nasjonalbudsjett har endra seg frå å vere ein teknisk revisjon til å verte ein ny budsjettrunde, seier fagfolk.
Barnehagar I Eva Aalberg Undheim Reknestykket som ikkje går opp Barnehagar landet rundt slit med bemanninga. Det vert etter alt å døme verre framover.
Jordbruk I Eva Aalberg Undheim Etterlyser plan for matproduksjon – Eg saknar ein master plan, ein langsiktig og strategisk plan over kvar vi skal, seier Anders Nordstad.
Lovforslag I Eva Aalberg Undheim Krise for kriseloven Ein professor stoppa kriseloven Stortinget hadde hatt til handsaming i månader. Kva som skjer med lovforslaget no, er det vanskeleg å få svar på.
Fugleinfluensa I Eva Aalberg Undheim Pandemifaren har auka Fugleinfluensavirus hjå mjølkekyr og menneske i USA har skapt frykt for ein komande pandemi.
Asylpolitikk I Eva Aalberg Undheim Tek til orde for nytt asylsystem Tidlegare UDI-direktør vil skrote dagens system og avgrense asylretten til å gjelde i det fyrste tilstrekkeleg trygge landet migranten kjem til.
Intervju I Eva Aalberg Undheim Når avvik vert normalt Eldre vert gløymde att på toalettet og sitjande i urin i timevis. Forskar Øyvind Kirkevold seier det hastar å få endra organiseringa av eldreomsorga.
Samtalen I Eva Aalberg Undheim – Noreg må halde seg inne med EU Økonom Kari Due-Andresen trur mykje av nedgangen og uroa i verdsøkonomien kan reverserast, dersom tollsatsane lèt seg forhandle ned att.
Ingebrigtsen-saka: Med media under lupa Mediekritikar Anki Gerhardsen meiner pressa går for langt i å synleggjere sympati og antipati i dekkinga av straffesaka mot Gjert Ingebrigtsen.
Forsvar I Eva Aalberg Undheim Når Europa rustar opp Europeiske leiarar er samde om å ruste opp. Men vert dei samde om korleis?
Politikk I Eva Aalberg Undheim Vil argumentere Noreg inn i EU Spørsmålet om norsk EU-medlemskap kan ikkje parkerast for ein ny fireårsperiode, seier Høgre-politikar Michael Tetzschner.
Samfunn I Eva Aalberg Undheim Svensk åtvaring til norske politikarar Sverige byrjar å sjå langsiktige konsekvensar av ei samtykkebasert valdtektslovgjeving. Og dei er ikkje udelt positive.
Politikk I Eva Aalberg Undheim Ser ingen grunn til EU-vending – Det er mykje skremming no, seier Sp-leiar Trygve Slagsvold Vedum om argumentet om at Noreg bør knyte seg tettare til EU i den nye røyndomen internasjonalt.
Politikk I Eva Aalberg Undheim Landet som snudde kappa mot straumen Det er Noreg som har ønskt og pressa på for den europeiske energimarknaden som no byr på utfordringar, seier seniorforskar Per Ove Eikeland ved Fridtjof Nansens Institutt.
Samtalen Tollscenarioet det ikkje er teke høgd for EØS-avtalen skal sikre Noreg deltaking i EUs indre marknad på like vilkår med EU-landa. Men Noreg kan verte råka om EU innfører vernetoll mot USA.
Beredskapssatsing med seinskadar Regjeringa vil gjeninnføre krav om tilfluktsrom i nye bygg etter at kapasiteten har vorte redusert år for år.
Samtalen Naturplan utan samling Få opposisjonspolitikarar er nøgde med korleis Noreg skal følgje opp måla i naturavtalen. Mathilde Tybring-Gjedde (H) er ikkje viss på at naturforvaltinga i Noreg kjem til å verte betre.
Politikk Tilstandsrapport frå riksrefsaren Gong på gong avdekkjer Riksrevisjonen feil og manglar i statsstyringa. Ifølgje riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen er det særleg eitt forhold som går att.
Eit tidsskilje i EUs asyl- og migrasjonspolitikk Asylhandsaminga kan verte flytta til land utanfor EU, og dei som får avslag på asyl i EU, kan verte sende til retursenter i tredjeland. Det er resultatet om tiltaka EU no vurderer, vert ein realitet.
Politikk Jobben som ikkje vert gjord Riksrevisjonen slår fast at Noreg ikkje har lukkast med å få fleire unge i arbeid, men også at styresmaktene ikkje gjennomfører politikk og satsingar som alt er vedtekne.
Tek dissens mot eiga regjering Barne- og familieminister Kjersti Toppe (Sp) har vore med på å leggje fram forslag til ny abortlov, men vil på nokre punkt heller behalde den gamle.
Helse Vi blir så få her i landet Fertiliteten i Noreg har gått nedover år for år sidan 2009 utan at nokon har klart å gje eit fullgodt svar på kvifor.
Ei melding for optimistar Perspektivmeldinga til regjeringa går ut frå at måla i Parisavtalen blir nådde. Det er lite realistisk.
Landbruk Nye møkkareglar kan gå på sjølvforsyninga laus Nye gjødselreglar skal hindre forureining og betre vasskvaliteten. Men dei kan også bidra til auka klimautslepp, nedleggingar av gardsbruk og mindre norsk sjølvforsyning, ifølgje NMBU-professor Harald Volden.
Bråkmakar øvst ved bordet Den største urokråka internt i EU har overteke formannskapen i EUs ministerråd. Mest påverknad framover kan Viktor Orbán kome til å ha i Europaparlamentet.
Utanriks Ein spire til borgarkrig Den kanadiske regjeringa har fått råd om å vurdere å førebu seg på eit scenario med borgarkrig i USA. Ikkje heilt usannsynleg, seier fleire USA-ekspertar.
Den innvortes forsvarskampen Arbeidet med eit felles luftvernsystem over Europa vert avgrensa av nasjonale industrielle omsyn.
Regjeringa vil stramme grepet om Svalbard Lokalstyreleiar Terje Aunevik meiner Svalbardmeldinga svarar på fleire av utfordringane Longyearby-samfunnet står overfor – men ikkje alle.
Verjelause mot luftåtak Dei fleste europeiske land har bygd ned luftvernkapasiteten etter den kalde krigen. Og Noreg er i dag blant dei dårlegast stilte landa, seier pensjonert brigader Øyvind K. Strandman.
Forsvarar universitetsboikott Folkerettsprofessor Terje Einarsen meiner samarbeid med israelske universitet, er med på å legitimere ulovleg okkupasjon, folkemord og brotsverk mot menneske.
Israel-boikott splittar akademia Jussprofessor Eirik Holmøyvik prøvde å få omgjort vedtaket om Israel-boikott ved Det juridiske fakultetet i Bergen, men vart røysta ned. No har han trekt seg som forskingsleiar ved fakultetet.
Eit Europa i mørkare blått Partia ytst til høgre ligg an til å styrkje stillinga si i Europaparlamentet ved valet om ein månad. Men dei kjem ikkje til å få stor politisk makt, ifølgje diplomat og forskar Sverre Jervell.
Vil nytte Rwanda som asylskremsel Den som prøver å ta seg til Storbritannia med båt over Den engelske kanalen for å søkje asyl, risikerer i framtida å verte sett på eit fly til Rwanda utan høve til å returnere.
Politikk Veksande fjernstyre Tilknytinga vår til EU veks og veks, både gjennom EØS-avtalen og utanfor, ifølgje ei ny utgreiing. Og det er få som kjenner heilskapen.
Høgt spel i New York Straffesaka som no går føre seg mot Trump, er den han har størst sjanse til å verte frikjend i. Og vert han det, kan saka òg gje han fleire veljarar, seier kommentator Jan Arild Snoen.
Landbruk Matmål utan jording Noreg skal auke sjølvforsyningsgraden av jordbruksmatvarer frå 40 til 50 prosent, samstundes som klimagassutsleppa skal kuttast og natur skal vernast. Ingen reknestykke syner at det er mogleg, ifølgje landbruksforskarar.
Går imot ny fråværsgrense AUF har jobba for å vrake dagens fråværsgrense i den vidaregåande skulen, men vil heller ikkje gå med på forslaget til nye fråværsreglar.
Satire på utstilling i Stortinget – Avisteikningar som kritiserer og harselerer, er ytringsfridom i praksis, seier stortingspresident Masud Gharahkani.
Vil ha ny EØS-kamp Trass i nye og meir urolege tider: Nei til EU-leiar Einar Frogner trur ikkje ein ny EØS-debatt vil gje fleirtal for norsk EU-medlemskap.
Utanriks Ein kritisk Israel-ven Krigen på Gazastripa hadde eit rettvist utgangspunkt, men har vorte korrumpert av den israelske regjeringa og byrjar å verte føremålslaus, seier Martin Krasnik, forfattar og sjefredaktør i danske Weekendavisen.
– Noreg sakkar akterut Forsvarsbudsjettet er auka, men ifølgje forsvarsforskar Magnus Håkenstad har ikkje auken gjeve utslag i noka styrking av Forsvaret.
EU-bøndene har fått nok Europeiske bondeprotestar handlar om langt meir enn nye klima- og miljøkrav og import frå Ukraina.
Ukrainarar på vent Ukrainske flyktningar i Noreg kan etter reglane i dag få permanent opphald etter åtte år. No vurderer regjeringa om dei skal måtte vente til det har gått ti år.
Ein ny runde med Trump Trump ligg an til å verte republikanarane sin presidentkandidat. Men gjeve resultata frå dei fire siste vala, er det meir truleg at Biden vert ny president, ikkje Trump, seier Hilde Restad.
Aborttala stig også med dagens lov Motstandarar av sjølvbestemt abort fram til veke 18 fryktar at omsynet til fosteret skal svekkjast. Abortstatistikken kan tyde på at det alt er i ferd med å skje.
Naturvern på vent Noreg var pådrivar for å få på plass ein global naturavtale. Eitt år seinare lurar naturvernarar og opposisjonspolitikarar på kvar dei norske tiltaka vert av.
Solidaritet i spel Regjeringa kuttar i barnetrygd og heimreisehøve for ukrainske flyktningar, for å hindre at det kjem for mange. Samstundes er det lite som tyder på at flyktningstraumen frå Ukraina stoppar med det fyrste.
Personvernbrota i Nav Nav bryt personvernregelverket systematisk og fører heller ikkje kontinuerleg kontroll med kven som går inn på folks opplysningar i systema sine, slår Datatilsynet fast.
Utanriks Russland har nær dobla kveiteeksporten Russland har vorte verdas største kveiteeksportør og har nær dobla eksporten sidan krigen tok til. Det utfordrar også Europa, seier Christian Anton Smedshaug.
